عسل| عسل طبیعی | ترکیبات عسل

عسل نوعی مایع شیرین است . که توسط زنبور عسل و گاها توسط برخی دیگر از حشرات تولید می شود . عسل دارای ویسکوزیته بالایی می باشد . عسل از ترشح گیاهان و شهد گل ها توسط زنبورهای عسل به دست می آید . زنبور ها پس از جمع آوری شهدها آن را در فضاهایی به نام “کندو” ذخیره می کنند .

عسل حاوی مونوساکارید (پایه ای ترین ماده تشکیل دهنده کربوهیدرات) می باشد . همچنین حاوی فروکتوز (شیرین کننده طبیعی) و گلوکز (نوعی کربوهیدرات که باعث ایجاد انرژی می شود) می باشد .

طبق تحقیقات در هر 100 گرم عسل , حدود 325 کیلوکالری موجود است .

به دلیل ترکیبات اسیدیته موجود در عسل و آب کم , همچنین به دلیل وجود هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه- مایع سفید کننده) ,تنها ماده طبیعی است که فاسد نمی شود . یا به سختی فاسد می شود . بنابراین نگه داری و انتقال ان آسان می باشد .

توجه داشته باشید که به دلیل ایجاد سمی به نام سم بوتولینم (از این سم در پزشکی برای فلج موقت عضلات بر انسان تزریق می شود) , مصرف آن برای کودکان زیر2 سال توصیه نمی شود .

عسل پس از مدتی به صورت خود به خودی شکرک می زند , که این مورد طبیعی است . عمل شکرک زدن هیچ تاثیری بر ترکیبات و کیفیت آن نمی گذارد . می توانید برا آب کردن شکرک از آب گرم کمک بگیرید . البته باید توجه داشته باشید که عسل در دمای بیش از 40 درجه سانتیگراد , خاصیت مواد بیولوژیکی فعال خود را از دست می دهد .

ویژگی ها

شاید جالب به نظر بیاید که برای تولید تنها 1 کیلوگرم عسل طبیعی با کیفیت به صورت طبیعی , نیاز به بیش از 1 میلیون گل می باشد . برای جمع آوری شهدها از 1 میلیون گل , زنبور ها چیزی در حدود 40 هزار پرواز انجام می دهند . و جالبتر اینکه هر زنبور طی هر پرواز فقط مقدار 40 میلی گرم نکتار را می تواند در عسلدان خود حمل کند .

عسل یک ماده اسیدی است اما به دلیل طعم شیرین , اسیدی بودن آن قابل تشخیص نیست .

تولید

زنبورها با جمع آوری شهد گل ها و با تغییر ساختار آن , مایع جمع آوری شده را به یک ماده غلیظ و انرژی زا تبدیل می کند .

نکته جالبی که وجود دارد آن است که هنوز کسی نمی داند که آیا زنبور ها می خوابند یا خیر . بنابراین فرض می شود که در شب نیز به تولید عسل می پردازند . به نظر می رسد که شب فرصت مناسبی برای قوام آوردن آن می باشد . در این فرآیند شهد ذخیره شده را دوباره از محل ذخیره می مکد . سپس به سلول ها بر می گرداند . محققان کشف کرده اند که در هر بار مکیدن و بازگرداندن ماده , مقداری دیازستاز (نوعی آنزیم) به شهد اضافه می شود . و نیز مقداری از آب اضافی شهد توسط دیواره های عسلدان جذب می شود .

این فرآیند تا جایی تکرار می شود که ماده به مایعی غلیظ قوام یابد که اصولا دارای 17 الی 6/18 درصد آب است , تبدیل شود .

ترکیبات

نوع عسل و ترکیبات داخل آن به تغذیه زنبور و البته نوع گیاه بستگی دارد . همچنین درصد میزان آب موجود در آن نیز به شرایط اقلیمی و همچنین رطوبت محل مورد نظر بستگی دارد . طبیعی است که اگر میزان رطوبت جوی بالا باشد میزان آب آن بیشتر می شود . با این حساب عسل های شهر های شمالی رقیق تر از مناطق دیگر کشور است .

به دلیل آن که منابع گیاهی تولید عسل متفاوت است , رنگ و حتی طعم آن ها با هم متفاوت است . همچنین میزان املاح معدنی نیز در انواع عسل متفاوت است . عسل های تیره رنگ دارای املاح معدنی بیشتری هستند . مهم ترین این املاح کلسیم , سدیم , منیزیم , آهن , پتاسیم و … است .

همچنین دارای انواع پروتئین هایی همچون اسید آمنه و اسیدهای آلی را دارا می باشد.

مراحل تولید عسل

از شهد آوری زنبور تا تولد دو مرحله وجود دارد :

• در این مرحله زنبور ها , هم به صورت فعال و هم به صورت انفعالی آب موجود در عسل را که معمولا شامل 60 درصد آب می باشد , از محلول رقیق آن جدا میکنند .
• قند موجود در شهد گل ساکاروز نام دارد . در این مرحله قند با فعالیت آنزیمی به دکستروز ( نوعی شکر ساده که بسیار شبیه فروکتوز است و به لحاظ شیمیایی با گلوکوز یکسان است ) و لوولوز ( نوعی فروکتوز ) و با مقدار کمی از سایر دیگر قند ها ترکیب می شود .

در نهایت ماده ی غلیظی از قندهای ساده که ماده حل شده آن بیشتر از ماده حل نشده است , “عسل” به وجود می آید .