زهر زنبور عسل و آشنایی با ترکیبات آن

زهر زنبور عسل به دلیل خواصی که دارد, در گذشته از آن استفاده می شده است. به احتمال زیاد اولین داروی شفا بخش دردهای آرتروزی, زهر زنبور عسل بوده است. در تمدن باستانی کشورهایی مانند چین, هند, مصر و بابل از زنبور درمانی برای رفع بیماری های آن زمان استفاده می کرده اند.

تاثیرات فیزیولوژیکی زهر زنبور عسل

استفاده از دزهای پایین این زهر می تواند در درمان انواع بیماری ها موثر باشد. از گذشته تا به امروز از زهر زنبور عسل به عنوان یک ماده دردناک شفابخش یاد می شود.

ترکیبات زهر زنبور عسل

مطالعات و تحقیقات انجام شده بر روی این ماده نشان داده است که این زهر حاوی پروتئین ها, پپتیدها و دیگر عناصر مولکولی است. درون این ماده, مواد فراری وجود دارد که باعث می شود که فرم خشک شده و تازه آن با هم تفاوت هایی داشته باشند. ولی به طور کلی خواص بیولوژیکی مشابهی دارند.

مهم ترین موادی که باعث شفابخشی این ماده می شوند, پروتئین ها و پپتیدها هستند. آنزیم ها نوعی پروتئین هستند. آنزیم ها موجب کاتالیز واکنش های خاص هستند.

5 نوع آنزیم در این زهر موجود است:

• فسفولیپاز A2
• فسفولیپاز B
• هیالورونیداز
• فسفاتاز
• آلفا- گلوسیسیداز

پلی پپتیدها از 2 یا چند نوع آمینو اسید تشکیل می شوند. پلی پپتیدهایی اصلی که در زهر زنبور عسل یافت می شوند:

• ملیتین
• آپامین
• MCD پپتید
• پامینمینیمین
• آدولاپین
• پروکامین A و B
• مهار کننده پروئتاز
• ترتیاپید
• کاردیوپپ
• ملیتین F

بسیاری از مطالعات و تحقیقات, پپتیدها را عامل اصلی شفا بخشی این زهر می دانند.

مواد وزن مولکول پایین, اجزای متفاوتی دارند:

• آمینو اسید ها
• کاتلولامین ها
• ساکارزها
• مواد معدنی

در بعضی از داروها اثراتی از قند دیده می شود, اما زهرها فاقد قند هستند.

جزئیات ترکیبات موجود در زهر زنبور عسل

در ادامه جزئیات بیشتری درباره موادی که در زهر وجود دارد, می گوییم:

ملیتین

بیشتر مواد زهرها را پپتیدها تشکیل می دهند. پپیتید نوعی ماده فعال از لحاظ بیولوژیکی است که تقریبا بین 50 الی 55 درصد زهر زنبور عسل را شامل می شود. پپتیدها:

1. بر روی غشاها تاثیر می گذارند و تنش سطحی آن ها را از بین می برند.
2. به مقدار اندک روی التهاب ها تاثیرگذار هستند.
3. موجب تحریک ماهیچه های صاف می شوند.
4. نفوذپذیری مویرگی و در نتیجه موجب افزایش جریان خون  در بدن می شود. در نهایت انعقاد خون کاهش پیدا می کند.
5. سیستم ایمنی بدن را تحریک می کند.
6. موجب مهار سیستم ایمنی بدن می شود.
7. در برابر تشعشات مضر از بدن محافظت می کند.
8. ضد قارچ, ضد باکتری, ضد سرطان و ضد باکتری است.
9. مصرف دز های بالا از آن ها موجب التهاب و همولوتیک می شود.

فسفولیپاز A

نوعی آنزیم است که فسفولیپیدها را هیدرولیز می کند و تقریبا بین 10 الی 12 درصد از آن در زهر موجود است. فسفولیپاز A :

1. موجب از بین رفتن فسفولیپیدها می شود.
2. موجب حل شدن غشای سلولی در خون می شود.
3. موجب کاهش انعقاد خون می شود.
4. با کمک پپتیدهای پریون باعث جلوگیری از مرگ عصبی سلول ها می شود.
5. قوی ترین ماده زهر زنبور به شمار می آید, زیرا باعث التهاب و حساسیت زیاد می شود.

فسفولیپاز B

فقط 1 درصد از این ماده در زهر زنبور عسل موجود است و خاصیت سم زدایی دارد.

هیالورونیداز

باعث کاتالیز هیولورونیک می شود که نوعی همبند بافتی است و تنها 1 الی 2 درصد از آن در زهر زنبور عسل موجود است. هیالورونیداز:

1. کار کاتالیز پروتئین ها را بر عهده دارد و موجب نفوذ زهر به درون بافت ها می شود.
2. موجب انبساط رگ های خونی و افزایش نفوذپذیری می شود که نتیجه آن افزایش جریان خون است.
3. ماده ای حساسیت زا است.

دوپامین

موجب تقویت انتقال دهنده عصبی می شود و شامل 02 تا 1.5 درصد از زهر زنبور عسل است. غلظت های پایین دوپامین  موجب اثرات فیزیولوژیکی در پستانداران نمی شود و فعال نیست. و فقط زمانی که به مهره داران تزریق شود فعال می شود.

 

البته مواد دیگری نیز هستند که ما تنها به مهم ترینشان اشاره کرده ایم.

 

برای تهیه عسل طبیعی باکیفیت با شماره های درج شده در سایت و یا از طریق “پیج اینستاگرام“, با ما در ارتباط باشید.