دلیل شکرک زدن عسل چیست؟

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که شکرک زدن عسل ارتباط مستقیم با تقلبی بودن یا تغذیه‌ای بودن عسل دارد، این تصور به طور کلی غلط است. این پدیده به عوامل متعددی مانند دمای محیط، رطوبت، ناخالصی‌های موجود در عسل و نوع گیاهی که شهد اولیه از آن گرفته شده ‌است، بستگی دارد. در این مقاله با بررسی دلایل شکرک بستن عسل سعی در توضیح این مسئله داریم. اگر شما هم در مورد شکرک زدن و اصل یا تقلبی بودن عسل سؤالی در ذهن خود دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا به پاسخ پرسش­های خود برسید.

شکرک زدن عسل

بخش زیادی از ساختار عسل را قندها تشکیل می‌دهند. ساختارهای گلوکزی در عسل‌های اصیل مانند عسل آویشن طبیعی بیش از 80 درصد عسل را شامل شده و علت شیرین بودن آن محسوب می‎شوند. عسل به عنوان یک محلول فوق اشباع در صورتی که در شرایط محیطی نامناسب قرار بگیرد، قند موجود در خود را به شکل جامدات بلورین یا همان شکرک‌ها بروز می‌دهد.

گلوکزهای موجود در عسل به راحتی از مایع به جامد تبدیل می‎شوند و عامل شکرک زدن عسل هستند. کریستاله یا بلوری شدن در گلوکزها و سایر قندهای پیچیده عسل به سرعت صورت می‌پذیرد و به شکل شکرک یا رسوب در عسل دیده می‎شود. این گلوکزها در بازار کاربرد تجاری دارند و این فرایند به کیفیت عسل آسیبی وارد نمی‌کند.

 

دلایل شکرک بستن عسل

شکرک زدن در تمام عسل‌ها به یک صورت اتفاق نمی‌افتد. برخی عسل‌های تیره مانند عسل گون طبیعی به سرعت شکرک نمی‌بندند. برخی از عسل‌ها نیز با نگهداری درست، به علت مقاومت بالایشان تا سال‌ها شکرک نمی‌زنند. در ادامه مقاله به صورت مختصر برخی از عوامل مؤثر در شکرک زدن عسل‌ را توضیح خواهیم داد.

1. میزان قند موجود در عسل

در یک قاعده کلی می­توان گفت هرچه میزان قند موجود در عسل بیشتر باشد، یعنی هرچه عسل شیرین‌تر بوده، احتمال شکرک زدن آن بیشتر می‌شود. همان­طور که بیان شد، گلوکز موجود در ساختار عسل تمایل زیادی به کریستاله شدن دارد و هرچه میزان گلوکز در عسل افزایش پیدا کند، شکرک بستن آن نیز به مراتب بیشتر می‌شود. همچنین نوع گیاه و گلی که شهد عسل از آن تهیه شده، در میزان شکرک بستن عسل تأثیرگذار است. برخی از عسل‌هایی که از شهد اولیه شیرین‌تری تهیه شده‌اند، زودتر شکرک می‌بندند.

فرایند شکرک بستن عسل

2. رطوبت موجود در عسل

رطوبت و میزان آب موجود در عسل نیز در شکرک زدن عسل تأثیرگذار است. هرچه میزان آب موجود در آن بیشتر باشد، احتمال شکرک بستن آن نیز بالاتر می­رود؛ به همین علت عسل کنار طبیعی که محصول مناطق جنوبی و کم‌آب کشور است، نسبت به عسل‌های شمال کشور دیرتر شکرک می‌زند.

3. دمای محیط

دمای محیط یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر میزان شکرک بستن عسل است. عسل در دمای بسیار بالا و بسیار پایین با سرعت بیشتری شکرک می‌بندد. بهترین دما برای نگهداری عسل بین 10 تا 20 درجه سانتی‌گراد تخمین‌ زده می‎شود. گلوکز در دمای پایین‌تر و بالاتر از میزان ذکرشده تمایل زیادی به جامد شدن دارد و به صورت شکرک نمایان می‎شود.

4. ناخالص بودن عسل و عوامل خارجی

برخی عسل‌های خام ممکن است بخشی از گرده گل یا موم عسل را همراه خود داشته باشند. وجود ناخالصی‌ در عسل موجب افزایش سرعت شکرک زدن آن می‎شود. هرچند اگر عسل را از فروشگاه معتبری خریداری کنید، نگرانی از بابت وجود عوامل خارجی در آن ضرورتی ندارد.

شکرک بستن در عسل‌های تیره‌رنگ

آیا شکرک زدن نشان‌دهنده خوب یا بد بودن عسل است؟

شکرک زدن نشان‌دهنده عدم کیفیت یا عدم مرغوبیت عسل نبوده، بلکه نشانه خام بودن عسل است. عسل‌هایی که شکرک‌ می‌زنند، حرارت دیده نیستند و خواص اولیه و درمانی آنها حفظ شده ‌است. این ویژگی برای خرید و فروش عسل یک نکته مثبت محسوب می‎شود.

برای مثال شکرک زدن عسل چهل گیاه طبیعی نشان از بی‌کیفیت بودن آن نیست و نوعی مزیت به شمار می‌رود. همچنین شکرک زدن عسل نشان‌دهنده طبیعی بودن یا مصنوعی بودن آن نیست. هر دو نوع عسل طبیعی و تغذیه‌ای به یک اندازه احتمال شکرک زدن دارند و این مسئله ناشی از وجود قند در ساختار آنها است.

چطور شکرک عسل را از بین ببریم؟

بسیاری از افراد با شکرک عسل مشکلی ندارند و با کنار زدن آن از روی ظرف به مصرف عسل ادامه می‌دهند. با این حال اگر مایل به از بین بردن شکرک هستید، گرما دادن به عسل یکی از راحت‌ترین و کاربردی‌ترین راه‌ها برای از بین بردن شکرک عسل به حساب می‌آید. شکرک زدن عسل موجب کاهش قیمت عسل طبیعی نمی‎شود؛ چراکه قبل از باز کردن ظرف عسل اصلاً این اتفاق نمی‌افتد؛ لذا بهتر است عسل را از فروشگاه‌های مطمئن خریداری کنید که ظرف پلمب شده و شفافی داشته باشد.

با قرار دادن ظرف عسل در یک ظرف آب با دمای 35 تا 40 درجه می‌توانید شکرک عسل را آب کنید. بعد از آن با خارج کردن ظرف عسل از آب، به عسل زمان دهید تا به حالت اولیه دربیاید. از حرارت دادن بیشتر عسل به طور جدی بپرهیزید؛ چراکه دمای بالا خواص مفید آن را از بین می‌برد.

نحوه از بین بردن شکرک عسل

نتیجه گیری

شکرک بستن عسل به عوامل فراوانی مانند دمای محیط، میزان آب موجود در عسل، نوع گیاه اولیه و سایر عوامل خارجی بستگی دارد. می­توان گفت هرچه گلوکز و آب موجود در عسل بیشتر باشد، احتمال رسوب آن بیشتر می‎شود و عسل زودتر شکرک می‌بندد.

در نظر داشته باشید که شکرک زدن عسل نشان از بی‌کیفیت بودن عسل نبوده و این اتفاق در عسل‌های خام و حرارت ندیده کاملاً طبیعی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خرید عسل‌های طبیعی و باکیفیت و مشتقات آن مانند موم و ژل رویال به سایت کارنیکا استور مراجعه کنید و از تجربه خریدی مطمئن و آسان بهره‌مند شوید.